Ik heb het er
vaak over gehad, en nu gaat het er van komen: ik ga al mijn frustraties met
betrekking tot het verkeer in Hanoi uitstorten over mijn toetsenbord. Lees en
huiver. Voor het gemak maak ik er een top 10 lijst van, te beginnen bij de
kleine dingetjes en eindigend met mijn nummer 1 ergernis.
[A] De categorie "rijgedrag"
Ik haat:
10) mensen die alleen aan
zichzelf denken
Dit omvat wel
haast iedereen in Hanoi, zo lijkt het soms. Wat ik er mee bedoel, is dat
"sociaal rijgedrag" hier een contradictio
in terminis is. Men geeft elkaar geen centimeter de ruimte, ook al
ontregeld dit het hele verkeer en zorgt het voor een kilometer file achter hen.
Bijvoorbeeld - de meest voorkomende situatie waarin dit merkbaar is - wanneer
een auto uit een oprit of afslag wil invoegen. In plaats van eventjes te
stoppen (5 seconden 'ongemak') zodat de auto weg kan rijden en iedereen
zijn/haar weg kan vervolgen, blijven mensen stug doorrijden en geven zelfs gas
bij zodat ze de auto voorbij kunnen voordat deze zich verplaats. "Ikke,
ikke, ikke en de rest kan stikken" zal wel het stedelijk motto zijn.
Vanwege deze onbereidheid de auto wat voorrang te geven (n.b.; 'voorrang geven'
is een term die vast nergens in de belachelijk simpele rijexamens genoemd
wordt), moet de auto centimeter voor centimeter vooruit rollen, langzaam maar
zeker steeds meer weg in beslag nemend en zodoende onstaat er een dikke file. Ondertussen
probeert iedereen zich nog steeds langs te auto te wurmen, want zolang er nog
genoeg ruimte is om zelf erlangs te kunnen, als het maar nét genoeg voor één
scooter, is er natuurlijk geen enkele reden om even deze auto aan de kant te
laten gaan. Zelf door kunnen rijden is het allerbelangrijkst.
Het absolute
dieptepunt maakte ik laatst mee, toen er een ambulance aankwam met loeiende
sirenes en er bijna niemand aan de kant ging, terwijl daar wel degelijk ruimte
voor was. Sterker nog, ik zag sommige mensen bij het kruispunt nog kalmpjes
oversteken, voor de ambulance af. Ik hoop maar dat ik nooit accute medische hulp
nodig heb in Hanoi, want die bereikt me niet binnen een uur.
9) mensen die niet vooruit
kijken
Ik weet niet
of ik hier wel het juiste werkwoord gebruik. Het is mogelijk dat men wel
vooruit kijkt, maar niet vooruit denkt. Of men denkt wel, maar volledig
verkeerd - naar mijn mening. Of misschien gedragen de mensen zich zo omdat het
ze nu eenmaal niets kan schelen (dit is in alle gevallen van horkengedrag mijn
2e hypothese). Het gedrag dat ik hier bedoel, is het racen naar files. Dit is
iets waar ik mij ook in Nederland behoorlijk aan stoor. Stel, enkele kilometers
verderop is er een file. Dan hebben we op de snelweg vaak borden met een
(lagere) adviessnelheid. Als men even 90 i.p.v. 120 rijdt, kunnen we straks
allemaal lekker doorrijden, want tegen de tijd dat je bij het punt komt waar de
file was, is deze met enige mazzel al opgelost. Maar nee, ondanks dat wij zo
graag klagen over de files, wil iedereen er toch zo snel mogelijk bij zijn. Zo
ook hier. Behalve dat men in Hanoi natuurlijk geen borden met een adviessnelheid
heeft. Hahaha, het idee alleen al. Borden van alle soorten worden gezien als
slechts suggesties; iets met een snelheid erop zou hoogstwaarschijnlijk gewoon
genegeerd worden. Even een voorbeeldje van hier: als ik 200m verderop een
heleboel mensen zie remmen, rem ik ook alvast. Op die manier kan ik tenminste
rustig doorrijden, en hoef ik straks niet (of niet te lang) stil te staan in
een groep van tientallen ronkende motoren. Niemand lijkt dit idee echter met
mij te delen. Als ik afrem, rijdt iedereen mij op volle snelheid voorbij, zodat
ze de file kunnen verlengen. De file groeit als het ware om je heen; terwijl
jij langzamer gaat rijden, haast de rest zich voort om maar zo snel mogelijk
stil te kunnen gaan staan, en voor je het weet zit je er plots middenin.
Sommige mensen denken dit op te kunnen lossen door flink op hun claxon te
leunen. Dat brengt mij bij het volgende punt:
8) mensen die onnodig veel
claxoneren
Er zijn
situaties waarin het geoorloofd is een keertje op die toeter te drukken. Misschien
is er inderdaad ruimte om in te halen, als ik aan de kant zou gaan. Of
misschien staat mijn richtingaanwijzer nog aan, of valt mijn rugzak open. Dan
mag je me dat eventjes laten weten. Is geoorloofd. In 99.9% van de gevallen
wanneer ik hier mensen fanatiek hoor toeteren, is dat niet zo'n situatie. Dit
zijn de mensen die denken dat wanneer ze claxoneren, of als ze dat maar lang of
vaak genoeg doen, al het verkeer voor hen op magische wijze aan de kant zal
gaan - ook al is daar geen enkele mogelijkheid toe. Alsof ze Mozes zelve zijn! De
ergste gevallen zijn wanneer de straat propvol staat en in feite niemand ergens
heen kan, maar de idioot achter je toch denkt dat je er maar mooi overheen moet
vliegen, want hij wil erlangs. Het is haast onvoorstelbaar irritant en het
heeft helemaal geen nut. Het is zelfs zo dat de meeste Hanoianen inmiddels
praktisch doof zijn geworden voor claxons, hetgeen helaas betekent dat wanneer
er echt iets is waar je iemand op wilt attenderen, je niemands aandacht krijgt.
Misschien is dat ook wel waarom niemand aan de kant ging voor de eerdergenoemde
ambulance. Mensen hoorden lawaai en dachten "ja, dus?". Of was het
omdat er geen verkeerslichten waren bij die splitsing? Alhoewel, ik betwijfel
of dat veel geholpen zou hebben...
7) mensen die denken dat
verkeerslichten niet voor hen gelden
Ja, mensen die
door rood rijden zijn er overal. In Hanoi gebeurt het echter altijd. De verkeerslichten hier werken
met een afteller. Je kunt precies zien hoeveel seconden je nog hebt voordat het
licht weer groen/rood wordt. Het maakt alleen niet heel veel uit, want als het
licht op rood springt zijn er zat gekken die doorrijden, mits daar genoeg
ruimte voor is. Ik bedoel; is het kruisingsvlak nog leeg of grotendeels leeg,
dan wordt het licht genegeerd. Constant claxonerend, dat wel natuurlijk - het
zou onbeleefd zijn mensen niet te waarschuwen voor je onverantwoord gedrag. Dit
op zich is al gevaarlijk genoeg, zou je zeggen, maar het wordt nog veel
gevaarlijker wanneer je je bedenkt dat de mensen uit de kruisende richting net
zo gek zijn. Is het licht nog niet groen, maar is het kruisingsvlak al
(grotendeels) leeg en zijn er slechts een paar seconden over op de klok, dan
rijdt men vast aan. Mensen die gaan rijden vóór groen + mensen die niet stoppen
bij rood = recept voor chaos en ongelukken.
Wonder boven
wonder gaat het meestal goed. Soms zijn de rood-rijders echter wat te laat en
komen ze midden in de stroom kruisend verkeer tot stilstand, waar ze stapvoets
- of langzamer - alsnog proberen de andere kant van het kruispunt te bereiken. Lukt
dat niet, blijven ze staan om de boel te blokkeren voor de rest. In een
tegenovergestelde situatie (d.w.z. wanneer het licht wel groen is, maar men niet aan moet rijden) zijn deze mensen
ook vreselijk, maar daarover meer in deel [B].
6) mensen die de stoep als
een extra rijbaan beschouwen
Het komt
regelmatig voor dat de weg vol staat met scooters en auto's en misschien hier
en daar een bus. Niemand kan erlangs - het verkeer staat werkelijk vast van
stoep tot stoep. Betekent dat dat je moet wachten tot iedereen door kan rijden?
Als je zojuist "nee" zei; gefeliciteerd, je bent klaar voor
integratie in Hanoi! Natuurlijk hoef je niet te wachten, want we hebben de
zojuist genoemde stoep nog. Eigenlijk is dat voor iets voor voetgangers, maar
het aangezien het ook gebruikt wordt als een uitstalplaats voor waren en een
parkeerplaats voor scooters, waarom niet ook als extra stukje straat? Race er
lustig op los; voetgangers gaan wel aan de kant voor je, en zo niet, toeter dan
maar eens flink. Je kunt direct door naar de kruising om je weer bij het gewone
verkeer te voegen! Oh, als ik toch eens een flinke zak stenen had... ik zou ze
één voor één naar de arrogante koppen gooien van de mensen die over de stoep
rijden om de file te 'omzeilen' (lees: verergeren, want omdat ze zichzelf even
verderop weer op de straat duwen, moeten alle anderen erachter nog langer
wachten voor ze door kunnen rijden). Telkens als ik dit zie gebeuren, zorg ik
dat ik mij met m'n eigen scooter bij de stoeprand kom zodat ik verderop kan
voorkomen dat deze mensen van de stoep komen. Wat, wil je nu plots wel weer
gebruik maken van de straat zoals normale mensen? Well, suck it! Pech, jij koos
de stoep, dus daar mag je nou blijven ook. Ik zorg dat ik geen centimeter
ruimte laat tussen mijn voorwiel en het achterwiel van degene voor mij, en als
ze toch proberen ertussen te komen: claxoneren en gas geven. Dit overkomt mij
regelmatig onderweg naar mijn werk, trouwens. Gelukkig maar dat ik dan dus op
een scooter zit en niet over de stoep loop, of het zou wel eens slecht af
kunnen lopen. Ik heb al éénmaal spontaan (niet bewust, het was een reflex, echt
waar!) uitgehaald naar een klootzak die door rood reed toen ik de weg overstak.
Bijna reed ie over m'n tenen, en bijna had ik 'm vol op z'n gezicht gemept.
Dieptepunt voor geval nr.6: langs de weg waar ik dit regelmatig zie gebeuren,
staat ook politie. Die kijkt alleen maar toe.
5) mensen die de rijbaan van
tegemoet komend verkeer als hun eigen rijbaan beschouwen
Nu zitten we
toch echt in gevaarlijk gebied: spookrijders. Ze doen het, gewoon omdat het
kan. Als één weghelft een beetje weinig verkeer heeft, dan neemt de andere
helft het als het ware in bruikleen. Vrij gevaarlijk wanneer je een auto in
denkt te kunnen halen en plots iemand je op jouw weghelft tegemoet komt
scheuren. Bijzonder frustrerend bovendien, omdat zo op sommige wegen verkeer in
één richting helemaal dichtslibt. Het begint met één iemand die net over het
midden van de weg gaat rijden. Dan volgt er nog iemand, of nog twee, die
daarachter een klein beetje verder links rijden, en voor je 't weet neemt
verkeer uit één richting de volledige weg in beslag. Mensen doen dit overigens
ook wel als het wél druk is. Dus dan kan het zijn dat je naast twee of drie
anderen rijdt (tegen het midden van de weg), en iemand van het tegemoet komend
verkeer denkt een ander in te kunnen halen, terwijl jij geen mogelijkheid hebt
om uit te wijken, waardoor je haast bij een frontale botsing betrokken bent. Al
even erg is het wanneer jij degene bent die in het midden van je eigen weghelft
rijdt met iemand links van je. Als een tegenligger dan iemand inhaalt, kun je
er donder op zeggen dat degene naast je zonder om te kijken naar rechts uit zal
wijken. Als je geluk hebt kun je zelf nog gauw je spiegels checken en
afremmen/uitwijken, zo niet, dan wordt het stuurtje-knuffelen en hopen dat je
niet omvalt. En over spiegels gesproken...
4, 3 & 2) mensen zonder
spiegels, mensen die wel spiegels hebben maar ze niet gebruiken, en mensen die hun
richtingaanwijzers niet (correct) gebruiken
Deze drie
vallen een beetje in dezelfde groep, namelijk: mensen die absoluut geen ***
geven om de veiligheid van zichzelf of anderen, en daarom nooit het idee hebben
dat ze verkeerd bezig zijn wanneer ze zonder te kijken en/of zonder richting
aan te geven drie rijbanen afsnijden om af te slaan. Bij verreweg de meeste
bijna-ongelukken die ik heb gehad, waren dit soort gekken betrokken. Als deze
types überhaupt omkijken (voor het andere verkeer is dit de enige manier om te
zien wat ze van plan zijn), is dat vaak pas nadat zij zich inmiddels al op de
volgende rijbaan hebben gemaneuvreerd.
4) Mensen zonder spiegels: stom.
Kijken nauwelijks naar wat er om hen heen gebeurt, want zij duidelijk zijn de
belangrijkste persoon op de weg; waarom zou iemand anders hinder ondervinden
van hun schitterende aanwezigheid? Dit zijn dezelfde mensen die haast altijd de
lengte van hun voertuig zwaar onderschatten wanneer zij zich weer eens in een
niet aanwezige open plek in de verkeersstroom willen proppen, en daardoor dus
regelmatig andermans voorwiel schampen.
3) Mensen die spiegels niet
gebruiken: heel stom. Je hebt een kans om je wat veiliger te gedragen, maar in
plaats daarvan richt je de spiegels op je eigen mooie gezichtje, zodat je je
haar en/of dikke make-up kunt checken. In andere gevallen zijn de spiegels naar
beneden/naar boven/naar elkaar gedraaid, zodat niemand er wat aan heeft, of
zijn ze zo verrekte klein dat ze haast niets anders tot doel kunnen hebben dan
decoratie.
2) Mensen zonder
richtingaanwijzers: val kapot. Ook deze mensen lijken ervan overtuigd dat
iedereen zo telepatisch hoogbegaafd is dat ze wel aanvoelen wanneer zij af
willen slaan en dus ook direct hen daarvoor de ruimte zullen bieden. Aan de
andere kant hebben we de mensen die hun richtingaanwijzers constant aan laten
staan terwijl ze links en rechts inhalen. Je kunt nooit weten of ze inderdaad
af willen slaan, dus het enige wat je kunt doen is uit de buurt blijven. Als ze
namelijk wél afslaan, doen ze dat zoals gezegd toch zonder te kijken, dus dan kun
je er beter niet naast rijden.
1) mensen die 's nachts
constant met groot licht rijden
Waarom is dit
nummer 1? Groot licht is gevaarlijk, maar niet veel erger dan andere dingen op
de lijst toch? Maar de lijst is niet zozeer een losse opsomming van verschillende
ergernissen, maar meer een beschrijving van de eigenschappen van een gemiddelde
Hanoiaanse weggebruiker, en is cumulatief. D.w.z. de mensen die met hun groot
licht aan rijden maken zich vaak ook schuldig aan 10 t/m 2. Als een op zichzelf
staand feit is groot licht echter al gevaarlijk genoeg. Je verblind je
tegenligger. Wat het hier in Hanoi zo levensgevaarlijk maakt, is dat (al zou
iemand verder perfect rijden) alle andere weggebruikers daarnaast dus ook allerlei
idioot rijgedrag vertonen. Terwijl jij niets meer kunt zien vanwege de koplamp
van die ene scooter (in werklijkheid 15 scooters en 2 auto's met groot licht,
maar laten we het voor de situatieschets bij één houden), rijden er twee
anderen mensen plots op jouw weghelft, wordt je ingehaald door een derde die
niet schroomt om je af te snijden en wellicht steekt er tussendoor ook nog een
voetganger over, want iedereen loopt hier over straat op het moment dat het
hem/haar uitkomt - of er nu verkeer is of niet. Ook fietsers delen het wegdek,
en ook zij kijken nauwelijks om voordat ze afslaan, geven sowieso nooit
richting aan en hebben geen licht op hun fietsen. Daar komt nog bij dat de
wegen in Hanoi vol kuilen zitten, waarvan sommigen nog best een aardig ongeluk
op zouden kunnen leveren als je daar plots in rijdt. Kortom: 's nachts rijden
is vreselijk.
Mensen met
groot licht zijn de reden dat ik 's avonds liever een paar kilometer omrijd om
een éénrichtingsweg te kunnen nemen. Dan word ik tenminste alleen verblind door
de mensen die achter me rijden (zij die dus constant in mijn spiegels schijnen).
Andere rijders stoort dit niet, omdat 97% van hen toch geen spiegels heeft of
er niet in kijkt.
Wat ik niet zo erg vind:
·
Mensen
die zonder helm rijden. Ik vind het erg onverantwoord en gevaarlijk, maar als
ze verongelukken heb ik met hen weinig medelijden. Meer met degene die de troep
op moet ruimen, of de nabestaanden wellicht. Het is alleen wel vervelend dat de
knulletjes zonder helm ook vaak belachelijk hard rijden en zigzaggen alsof ze
een hitte-zoekende raket proberen te ontwijken. Moet je even rekening mee
houden.
·
Mensen
die met drie of vier+ mensen op één scooter zitten. Wederom, onverantwoord -
als je verongelukt heb je mooi twee of drie extra levens op je naam staan -
maar ik wind me er niet te veel over op. Gek genoeg dragen deze extra mensen
ook vaak geen helm. Hm... is dat nu het lot tarten?
P.S. - Zie ook:
+ Een vergelijkbare indruk van het verkeer in poëzie-vorm! "De Spookrijdersballade"
[externe link: Rotsblog]
+
Deel 2 van mijn geklaag: over verkeerssituaties en de politie.
+ Een
rijbewijs halen in Hanoi is precies wat ik ervan verwacht. Belachelijk simpel.
[externe link: the Word]