Personeelszaken

December 2011, Hanoi
Het regelen van een contract.
Na zes weken werken vond ik het wel eens tijd om wat dingen tussen mij en de universiteit op papier te laten zetten. Ondanks mijn inmiddels zeer lage verwachtingen van het organisatietalent de universiteit, wisten ze me daar toch weer te verassen. Ik heb nog nooit zo'n ongeregelde zooi meegemaakt. Iedereen vraagt je om documenten, maar niemand is er daadwerkelijk verantwoordelijk voor. Alles wordt doorgespeeld naar 'iemand' anders, dus als je 'n probleem hebt, jammer dan, niet hun schuld. Ik had er al veel eerder om gevraagd, maar werd toen afgewimpeld met: "we willen graag wat feedback hebben, nadat je hier twee weken hebt gewerkt." Op dat moment werkte ik er al drie weken, en dat heb ik laten weten, maar geen reactie. Nog maar een weekje wachten en weer contact opnemen. Ja, ik mocht langskomen, dan zouden we het een en ander kunnen bespreken. Dus ik ga naar de onderdirecteur, die mij meestuurde met mr.T (nee, niet die), die mij vervolgens liet weten dat de persoon die eigenlijk over contracten met buitenlandse docenten gaat niet aanwezig is en ik weer mag gaan. Op een toon die het deed klinken alsof ie me een berg cocaïne wilde aansmeren probeerde hij mij nog wel een baan aan te bieden op zijn eigen school.. maar ik had liever dat contract met de uni.

De volgende maandag kon ik terugkomen voor een gesprek. Ik had geluk, want hoewel ik netjes een afspraak had gemaakt, zagen we de mevrouw die ik spreken moest zich juist het gebouw uit haasten toen wij naar haar op zoek wilden gaan. Mogelijk had mr. T niet aan mw.H verteld dat ze mij die ochtend ontmoeten zou. Goed, dichtsbijzijnde kamertje in om in overleg te gaan. Blijkt dat mw.H niet eens Engels spreekt. Wie geeft haar dan een baan met internationale contacten? Na een discussie tussen mr.T en mw.H waarin ik ze meermaals heb moeten corrigeren dat ik géén Duitser ben ("Dutch ≠ Deutsch!") en ik vervolgens steevast genegeerd werd, vertelde mr.T me dat ik wat documenten in moest leveren, die ik uiteraard niet had omdat niemand hier ooit een woord over gezegd had. Ten eerste: een "wettelijk CV". Het duurde even voor ik doorhad wat hij bedoelde. Ik moest mijn CV inleveren, maar met een stempel van de Nederlandse ambassade erop, als bewijs dat het allemaal echt was. Alsof die mensen daar al mijn scholen en ex-werkgevers gaan bellen! Kom nou. Ze hebben toch zeker wel betere dingen te doen, lijkt me. Zolang ik maar betaal zetten zij echt die stempel wel. Ten tweede: een verklaring van goede gezondheid. Kon ik halen bij een aantal ziekenhuizen in Hanoi die bevoegd waren voor het keuren van buitenlanders. Hij wist zo niet welke, maar dat kon ik volgens hem zelf makkelijk uitzoeken. Ten derde: mijn lerarendiploma. Dat kon nog wel eens een probleem worden, zei ik, want die heb ik niet. Bovendien heb ik Japans gestudeerd, geen Engels. Nou wil het toeval dat mr.T een Engelse school heeft waar ik dat diploma wel zou kunnen behalen. Erg handig, maar liever niet. Ik voelde wel aan dat dat veel tijd en geld zou gaan kosten, terwijl ik juist aan die twee dingen altijd een gebrek heb. Even bellen met de onderdirecteur dan maar. Ok, hoor ik tenslotte, de 'big dog' mr.M zegt dat Steven ook zonder dat papiertje wel les mag geven. Maar die andere twee moest ik echt hebben, want dat moest opgestuurd worden naar Ministerie voor het bemachtigen van een werkvergunning. Een vergunnig die ik overigens op dit moment, twee maanden later, nog steeds niet in mijn bezit heb. Maar dat is een weer een ander verhaal. Of beter gezegd; zelfde verhaal, ander hoofdstuk.

University of Languages and International Studies
(a.k.a. University of Lazy and Incompetent Suck-ups)

Ik ga dus even naar de ambassade om voor een aanzienlijk bedrag 3 stempels te laten zetten op mijn diploma, GBA uittreksel en VOG. Die -nu extra officiële- documenten moest ik vervolgens naar het Vietnamees laten vertalen, wat ook weer een week kostte, want er bleek een spelfout gemaakt te zijn in iets dat ze enkel over hoefden te schrijven (mijn adres). De moeder van mijn vriendin werkt in een ziekenhuis, dus hebben we haar gevraagd om een gezondheidsverklaring voor me op te stellen. Volgens haar was ik helemaal in orde. Jammer genoeg werkt ze echter in een provinciaal ziekenhuis een heel eind hier vandaan, dus telde dat niet. Het moest een verklaring zijn van een ziekenhuis in Hanoi. Voordat ik daarachter kwam was ik natuurlijk weer meer dan een week verder.

Ziet u, toen ik eenmaal de documenten bijeen had, gaf ik deze aan mr.T, die ze vervolgens aan mr.C zou geven. Op een mooie maandag krijg ikhet telefoontje dat hij dat inderdaad gedaan had en ik naar mr. C kon om het contract te tekenen. Mr.C, die overigens de meest chagrijnige persoon is die ik ooit het ongenoegen heb gehad te ontmoeten, bleek mijn documenten helemaal niet te hebben. "Heb je 'n CV?" vroeg hij kortaf, nadat ik ging zitten in zijn kantoor. "Nee, die heb ik niet bij me. Er was mij verteld dat u al mijn gegevens al heeft." ... stilte. Dan bromt hij: "Hm, mail me dat CV maar, ik neem nog wel contact op." "JA, wacht eens even! Ik werk hier ondertussen al twee maanden. Ik kom niet voor een sollicitatie gesprek, ik wil zwart-op-wit hebben staan dat ik straks betaalt krijg!" is wat ik niet zei. Op beleefde toon maak ik hem nogmaals duidelijk dat hij mijn documenten gekregen zou moeten hebben van mr.T. Reactie mr.C: "Nee. Wie? Ken ik niet." Ik voel enige woede in mij opborrelen, maar haal geduldig mijn telefoon uit mijn zak en bel mr.T even. Oh, ja, mr.C had ze inderdaad niet, maar zijn assistente zou alles -als het goed is (oh wat haat ik die woorden)- in bewaring hebben. Op naar de assistente aan de andere kant van de gang. "Documenten? Welke documenten? Wie ben jij? Nee hoor, ik heb helemaal niets", aldus mw.N. Dat wordt me teveel. Ik toets het nummer van mr. T in en geef de telefoon direct aan haar. Eenmaal uitgepraat vraagt ze me een momentje te wachten. De eerder genoemde mw.H wordt erbij gehaald, die ook nergens van op de hoogte lijkt te zijn, en mij gebied even te wachten in het kantoor van mr.C. Ik had het vermoeden dat hij dat niet op prijs zou stellen, maar deed wat mij gezegd werd. Nog geen twee minuten later hoor ik iets grommen van achter de pc in de hoek. "Ga naar huis. Ik neem contact op als ik iets heb." Zak dan ook allemaal maar in de stront. Zonder te groeten loop ik de deur uit, glimlach nog even naar een passerende mw.H en stap op mijn scooter.

Nog een week zonder bericht gaat voorbij. Op dit moment begon het zorgelijk te worden, want mijn visum stond op het punt te verlopen. Met Dung's hulp had ik ondertussen al een maand verlenging aangevraagd, maar meer dan dat was niet mogelijk. Als ik niet snel een contract kreeg, was er geen mogelijkheid tot het krijgen van een werkvergunning en lange termijn visum, en zou ik het land uit moeten. Zoek het dan allemaal maar zelf uit, wie die kids les gaat geven. Het was tijd voor het grote geschut. Ik had gehoopt dit niet te hoeven doen, maar de onbekwaamheid van zo'n beetje iedereen op de universiteit liet mij geen keus: ik moest een email sturen naar de onderdirecteur. Zowaar, een wonder geschiedde. Één berichtje naar mr.M, waarin ik -uiteraard op beleefde toon- duidelijk maakte dat als hij nu niet gauw zorgde dat iedereen deed wat ze behoorden te doen, ik vertrekken zou, en voilà: maandagochtend lag er een contract voor mij klaar, opgesteld in het Engels. Ze accepteerden zelfs mijn niet-officiële gezondheidsverklaring, onder voorwaarde dat ik voor de aanvraag van een werkvergunning een nieuwe in zou leveren van een Hanoiaans ziekenhuis.

De juiste mensen kennen is de enige manier waarop je in Vietnam iets gedaan kunt krijgen. Oh ja, en geld hebben natuurlijk. Dat brengt mij bij het tweede deel:

Het ontvangen van salaris.
Dit ging marginaal beter dan het regelen van een contract, omdat het in één dag geregeld kon worden, maar het was allemaal even omslachtig. Het ISP betaalt de docenten om de 6 weken, telkens aan het eind van een lestermijn. Toen het eerste termijn zo halverwege december afgelopen was*, kreeg ik een mailtje met het verzoek mijn uren te controleren, zodat ze mijn salaris zouden kunnen vaststellen. Ik mailde direct terug dat alles in orde was, en kreeg daarop de reactie dat ik de volgende maandag mijn geld op kon komen halen. Dat kwam mij zeer goed uit, want op dinsdag zou ik mijn huur moeten betalen. Aangezien mijn huur per drie maanden betaalt moet worden (dat is in totaal 570 euro), had ik dat geld (1 termijn levert mij zo'n 655 euro op) hard nodig. *(dit is rond dezelfde tijd dat ik mijn contract aanvroeg)

Nou voelt u het misschien al aankomen, maar men keek mij heel verbaasd aan toen ik maandag om een salaris kwam vragen. Het eerste wat toen gebeurde was dat de mevrouw aan de balie de verkeerde persoon opbelde om mij te vragen wat ik hier kwam doen. Zelf sprak ze natuurlijk weinig tot geen Engels. Ik legde over de telefoon uit aan mw.N (van de SNHU) dat ik hier kwam voor mijn ISP salaris, en dus mw.Y gebeld had moeten worden. Mw.N was overigens zo vriendelijk om mij te vertellen wat de mevrouw aan de balie mij eerder duidelijk had proberen te maken, namelijk dat mijn salaris niet uitbetaald kon worden omdat ze niet wisten hoeveel uur ik gewerkt had in het afgelopen termijn. Dat kon ik dus mooi meteen bespreken met mw.Y. "Hoezo weten ze dat niet? Ik heb een week van te voren mijn uren doorgegeven, en zou het vandaag op kunnen komen halen!" "Nee, sorry Steven, je salaris is er nog niet. Dat komt woensdag pas. Je kunt dan terugkomen." Jammer dan, maar dat kon ik niet accepteren. Achter die balie stond een dikke kluis vol stapels biljetten, en ik moest de volgende dag mijn huur betalen. Geld vandaag dus, a.u.b. Ok, ok, ze wist wel een oplossing: als ik even mijn contract kon laten zien, dan wist ze hoeveel ik betaald kreeg per uur, zou ze mij het geld geven en zou het later nog wel door de administratie geregeld worden. Dat zal helaas ook niet mogelijk zijn, liet ik haar weten, want ik heb verbazingwekkend genoeg nog geen contract. Oh, nou dat gaf niets; als ik even naar beneden kwam naar haar kantoor, dan zou zij wat mensen bellen, kon ik een contract daar tekenen en dan (...). Nee, nee, dat kan ook niet, mw.Y, want ik heb de benodigde documenten nog niet... Op dat moment was ik nog aan het wachten op de vertalingen, die ik later die middag op zou gaan halen. Eh, tja, dan wordt het moeilijk. Ik zat dus met een probleem. Oplossing: mr.M bellen.

Een momentje later wordt ik teruggebeld door mw.Y. Er was toch een oplossing gevonden. Als ik even kon wachten zou ze iemand sturen. Dus ik wacht. Uiteindelijk komt er iemand, die mij naar iemand anders brengt, die wellicht mijn uren zou kunnen vinden, maar dat moest allemaal -blablabla, administratie, computers, bla- dus zou ik 'even' moeten wachten. (dat hoor je vaak; "even wachten") Nou had ik gelukkig een vrije dag, maar ik wilde het toch graag weten: "Hoelang gaat dat dan duren?", vraag ik aan de man die mij naar die ene mevrouw had gebracht. "Eh.. misschien een half uur, als ze hard werkt, misschien een uur." Tja, reken dan maar op een uur. Veel keus had ik niet, want zoals gezegd moest ik dat geld de volgende dag al weer inleveren bij iemand anders. Ik besloot maar 'even' rustig een late lunch te gaan nemen ergens op het universiteitsterrein. Toen ik een uur later terugkwam was het inderdaad geregeld. Men wist hoeveel ik gewerkt had en hoeveel ik betaald moest krijgen. Met een zucht en een glimlach nam ik de briefjes in ontvangst en kon eindelijk weer naar huis. Ik hoop dat het deze maand vlotter zal gaan...